Wildlife in Europa: spot jij deze vijf wilde dieren?

Met stip op één: de ijsbeer. Vandaag ziet het er niet goed uit voor de koning van het noorden, want de ijsbeer is met uitsterven bedreigd. Zo erg dat hij hét symbool is geworden van de klimaatverandering en de nefaste gevolgen daarvan. “Maar ik blijf optimistisch”, aldus Ann. “Ik droom er al jaren van dit imposante zoogdier te zien, dus ik geloof echt in de toekomst van deze dieren!”

Een ijsbeer is niet enkel op het land te zien. Het zijn goede zwemmers die tot enkele kilometers buiten de kust kunnen zwemmen. Daar jagen ze op de zeehond, hun voornaamste prooi. Hun dagelijkse maaltijden zoeken ze zowel in het water, op het ijs als in holen. Zelf hebben ze maar één natuurlijke vijand: de mens. Enkel traditionele jacht door poolvolkeren is nog toegelaten op de ijsbeer, maar vervuiling van hun habitat en bedreiging door klimaatverandering brachten de ijsbeer op de Rode Lijst van de International Union for Conservation of Nature.

Nog een machtig roofdier, maar eentje die we iets dichterbij kunnen bewonderen, is de bruine beer. In onze streken kennen we hem alleen uit sprookjes, maar in Scandinavië, de Pyreneeën, de Dolomieten en delen van Oost-Europa leeft de Ursus arctos nog in het wild. Dat vindt Ann zelf een waanzinnig idee: “In eigen land is het makkelijk om vervreemd te raken van de natuur en haar inwoners. Als het gaat over grote roofdieren, voelen we ons al snel bedreigd. Maar die vervreemding heeft ook een voordeel: we kunnen er nog écht van staan te kijken wat er zoal leeft in Europa.”

Je zou het misschien niet denken, maar de bruine beer is een omnivoor. Dat betekent dat zijn menu vooral uit plantaardig voedsel bestaat, al heeft hij natuurlijk genoeg kracht om ook dieren als schapen of elanden te overmeesteren. Een bruine beer wordt 1 meter 70 tot 2 meter 80 groot en zijn sterke voorpoten eindigen in lange klauwen.

Haaien hebben hun reputatie tegen, maar de blauwe haai is met zijn blauwe huid een regelrecht wonder der natuur. Het zijn nieuwsgierige roofdieren, die leven van kleinere prooidieren zoals vissen en inktvissen. De blauwe haai legt enorme afstanden af en zou daarbij gebruik maken van zijn buikvinnen om op de stroming te zweven. Zo kunnen ze energie sparen tijdens hun tochten. Slim, toch?

Een vrolijke reiziger dus, ware het niet dat de blauwe haai de zwaarst beviste vis ter wereld is. Het is maar deels om de vangst van het dier zelf te doen. Blauwe haaien zijn namelijk vaak het slachtoffer van bijvangst. Met zijn drie meter lengte raakt hij makkelijk verstrikt in een visnet. En oh ja, zijn haaienvinnen zijn ook gegeerd – voor de bewuste Chinese soep.

Met zijn slagtand die als een bijzondere hoorn vooruit steekt, lijkt hij wel een mythologisch wezen. Maar de narwal is een walvissoort die ook in Europese, arctische wateren voorkomt. “Iedereen die mij een beetje kent, weet dat ik een enorme voorliefde heb voor walvissen, dus ook voor deze unicorn van de oceaan,” glundert Ann.

Het is nog niet duidelijk welk nut die uit de kluiten gewassen hoektand heeft, maar uit dronebeelden zou wel blijken dat de narwal die soms gebruikt om zijn prooi een stevige klap te geven. Lange tijd werd gedacht dat de mannetjes deze tand bij zwaardgevechten gebruikten om de hiërarchie vast te stellen, maar uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat ze er ook heel goed mee kunnen voelen.

De slagtand van de narwal heeft altijd iets magisch gehad: doorheen de geschiedenis werd hij tegen astronomische bedragen verkocht als de hoorn van een eenhoorn. Met het uitsterven van de mythe van de eenhoorn, groeide de mythe van de slagtand van de narwal.

Om af te sluiten, koos Ann een dier waarvan de kans iets groter is dat zij hem in het wild kan spotten: de wolf. Sinds enkele jaren heeft het roofdier zich namelijk opnieuw in haar thuisland België gevestigd. “Alleen al het idee van een roedel huilende wolven bezorgt me kippenvel. Er eentje zien lijkt me zo’n bijzondere ervaring, des te meer omdat ze samen leven en jagen,” droomt Ann. “De wolf is intussen de meest beruchte jager van het land. Hoewel ik zijn terugkeer in België alleen maar kan aanmoedigen, besef ik wel dat dit een nieuw evenwicht teweeg zal brengen in ons ecosysteem.”

Wolven worden tot 1,5 meter groot en kunnen tot 80 kilogram wegen. Ondanks wijdverspreide geruchten bestaat hun dieet gelukkig niet uit grootmoeders. Omdat ze in roedels jagen, kunnen ze wel grote prooien aan, zoals elanden, edelherten, reeën en wilde zwijnen. En ook een sappig schaapje zullen ze als makkelijke prooi zeker niet afslaan ... de vele verbolgen schapenboeren ten spijt.