Explore More Belgium: van rail naar trail

• Afstand: 24,8 km
• Route: langs de GR 122

Nog nooit van deze treinstations gehoord? Dat is onterecht, want de regio tussen het Scheldelandschap en de Vlaamse Ardennen is er eentje om duimen en vingers bij af te likken! Ondanks het pittige aantal kilometers is dit geen extreem uitdagende wandeling. Je begint in het licht heuvelachtige Land van Rode met zijn typische kouters, akkers en velden, waarna de Schelde en het bijhorende meersengebied langs de oude Scheldearm het landschap bepaalt. Even verderop zie je de wind- en watermolens van de Zwalmstreek opdoemen aan de horizon. Hou je van kleine, authentieke dorpjes? In Munte heb je niet veel verbeelding nodig om je vijftig jaar terug in de tijd te wanen.

• Afstand: 7 km (kort) – 22 km (lang)
• Route: ‘Wandelen langsheen Our’

Het dorpje Carlsbourg, op de lijn tussen Dinant en Bertrix, ken je ongetwijfeld van de karakteristieke roomboter. Heerlijk op een stukje knapperig Ardens brood! Gelukkig kan je er ook mooie wandelingen maken om de calorieën er weer af te bewegen. Kies dan wel best voor de lange variant, die niet alleen extra kilometers, maar ook enkele onmisbare pareltjes in petto heeft. Denk maar aan Our, een van de mooiste dorpen van Wallonië, met haar typisch Ardense zandstenen gebouwen en het gelijknamige riviertje dat erdoorheen stroomt. Maar ook de rest van de route staat garant voor een flinke dosis lokaal erfgoed met oude boerderijen en vijvers vol groen leven.

• Afstand: 21 km
• Route: langs de Streek-GR Haspengouw en de GR 128 Vlaanderenroute

De op één na grootste fruitstreek van Europa heeft massa’s troeven in huis voor wandelaars. Langs deze route baan je je een weg door de laag- en hoogstamboomgaarden die zo eigen zijn aan Haspengouw, maar ook akkers vol graan, groenten en aardbeien passeren de revue. Wist je dat Limburg de grootste oppervlakte aan bos heeft in heel Vlaanderen? En daar mag je tijdens deze wandeling ruimschoots van proeven: het Eikenbos en het Kluisbos, maar vooral het Galgenbos met haar duizend jaar oude Kasteel Nieuwenhoven blijven je zeker bij. Leuk spelletje voor onderweg: kapelletjes tellen! De hele route ademt het diepgelovige verleden van de streek, tot aan het Begijnhof van Sint-Truiden toe.

• Afstand: 9,5 km (kort) – 15,5 km (lang)
• Route: ‘Bronnenland – Kasteel van Franchimont’

Voldoende drinken is belangrijk als je je aan een lange wandeltocht waagt. En waar kan je beter je drankvoorraad voor onderweg inslaan dan in Spa, dé hoofdstad van het mineraalwater? Wel opletten dat je niet in het kuuroord blijft plakken, want dan geraak je nooit op weg … Trouwens, de smalle, onverharde paadjes en steile hellingen van het bos- en waterrijke Bronnengebied roepen! Wie minder getraind is, kan na 9,5 kilometer afhaken in het station van Franchimont, maar dan mis je wel de ruïnes van het middeleeuwse kasteel, die op een rots boven het dorp uittorenen, en het historische stadje Theux, met haar fraaie dorpsplein en mooi bewaarde huizen uit de 17de en 18de eeuw.

• Afstand: 24,9 km
• Route: langs de Streek-GR Kempen en de GR 565 Sniederspad

Klaar voor een gevarieerde dagtocht? Starten doe je in het gebied van de Aa aan de historische watermolen van Tielen, waarna je even later – door bos- en landbouwgebied – in Gierle, één van de best bewaarde dorpskernen van de Kempen arriveert. Vanaf hier wordt het landschap alleen maar diverser: heide, bossen, weides, akkers, boomgaarden … In de Beerseheide vind je voor elk wat wils. Tijd voor een pauze? Vlei je dan even neer aan het Kievits Venneken, waar zoemende insecten de dienst uitmaken en je je even weg van de wereld waant. Bovenop de Konijnenberg, de hoogste stuifduin van de Antwerpse Kempen, zie je in de verte alweer een groene vlek nabij Turnhout opdoemen. Natuurboost verzekerd!

• Afstand: 24 km
• Startpunt: Maria Hendrikapark, Platanendreef 1-2, 8400 Oostende

Op zo’n anderhalve kilometer van het station van Oostende kan je inpikken bij knooppunt 85 voor een ontspannend ritje rond en door onze Koningin der Badsteden. Niet alleen de bekende bezienswaardigheden zoals de fotogenieke Venetiaanse Gaanderijen, het iconische casino Kursaal en de sfeervolle Albert-I-Promenade met zicht op zee komen aan bod. Je fietst ook een eindje langs de Groene 62, een oude spoorweg tussen Oostende en Torhout. Om de kleinsten bij de les te houden, is een tussenstop bij kinderboerderij De Lange Schuur een aanrader!

• Afstand: 28 km
  
• Startpunt: Citadel van Dinant, Chemin de la Citadelle, 5500 Dinant

Zin in een tochtje langs het water met het hele gezin? Dan is de RAVeL van Dinant naar Namen een leuke uitdaging. De vallei van de Maas staat garant voor een vlakke rit met verrassingen achter elke bocht: van de wijnranken net buiten Dinant langs de ruïnes van het kasteel van Poilvaches tot de beroemde tuinen van Annevoie. Pauzeren doe je met een frisse Blanche de Namur op een terrasje in Profondeville of met een bakje aardbeien in vilage des fraises Wépion. Voor je het weet, doemt de citadel van Namen op in de verte, waar je met fiets en al weer op de trein springt voor de terugreis.

• Afstand: 27 km
• Startpunt: De Vroente, Putsesteenweg 129, 2920 Kalmthout

Het treinstation Heide ligt letterlijk op een steenworp van de ingang van het Grenspark Kalmthoutse Heide, een van de oudste en grootste natuurreservaten van Vlaanderen, waar je diverse uitgestippelde fietsroutes vindt. Even je fiets uitladen en meteen vertrekken dus! Via een heuvelachtig grindpad en schaduwrijke dreven fiets je langs historisch landgoed De Markgraaf en een natuurgebied waar vroeger turf werd ontgonnen. Ook het dorpscentrum en het residentiële, bosrijke Dennendael passeren de revue. Heb je de smaak te pakken? Puzzel dan zelf eens in route in elkaar aan de hand van de vele fietsknooppunten in de omgeving.

• Afstand: 39 km
• Startpunt: Mons

Henegouwen heeft veel meer te bieden dan je op het eerste gezicht zou vermoeden, en dat zet etappe nummer 2 van de Unesco-fietsroute maar wat graag in de verf. Langs dit traject word je getrakteerd op enkele stukjes uniek erfgoed, zoals de neolithische vuursteenmijnen van Spiennes, de kanaallift van Strépy-Thieu, de oude mijnsite van het Bois-du-Luc en het Belfort van carnavalsstad Binche. En ook aan boeiende musea is geen gebrek langs deze route – denk maar aan het gerenommeerde BAM in Mons. Smeer je kuiten maar in voor tweeënhalf uur culturele hoogvliegers!

• Bouwjaar: 1899-1905
• Ontwerp: Brugse architect Louis Delacenserie
• Adres: Koningin Astridplein 27, 2018 Antwerpen
• Extra: vanuit Antwerpen-Centraal heb je rechtstreekse verbindingen naar Nederland en Frankrijk.

Het station van Antwerpen-Centraal, een architecturaal pareltje uit het begin van de 20ste eeuw, prijkt niet voor niets bovenaan de internationale top tienen van mooiste stations ter wereld. Vooral de monumentale inkomhal trekt toeristen én fotografen, tekenaars en schilders van heinde en verre. Met veertien perrons verdeeld over drie niveaus is het bovendien bestand tegen grote reizigersaantallen. Pittig weetje: het station kwam er op vraag van koning Leopold II – zo heeft die man toch iéts gedenkswaardigs verwezenlijkt.

• Bouwjaar: 2009
• Ontwerp: Spaanse architect Santiago Calatrava Valls
• Adres: Place des Guillemins 2, 4000 Luik
• Extra: Luik-Guillemins is een belangrijk spoorwegknooppunt van hogesnelheidstreinen (ICE, Thalys en InterCity) naar Duitsland, Frankrijk, Nederland en Luxemburg.

Van het oude station van Luik blijft geen baksteen meer over. En dat kan je jammer vinden, maar de fans van de hypermoderne constructie uit staal, glas en wit beton die er in de plaats kwam, denken daar helemaal anders over. Het ontwerp van de Spaanse architect Santiago Calatrava Valls wordt zelfs bejubeld van New York tot Tokyo. Behalve de trein nemen, kan je er ook regelmatig terecht voor allerhande tentoonstellingen en filmvoorstellingen. Wist-je-datje voor de cijferfans: de overkapping is 200 meter lang en 35 meter hoog.

©Eric Jacobs

• Bouwjaar: 1895
• Ontwerp: Brusselse architect-ingenieur Wisseleer
• Adres: Statieplaats, 8630 Veurne
• Extra: de extra toeristentreinen die in de zomer naar De Panne rijden, houden ook halt in het station van Veurne, dat als een kuststation wordt bestempeld.

Mag het ietsje meer zijn? Tot voor kort stond het neogotische stationsgebouw van Veurne nog grijs en onopvallend in de stellingen … Sinds 2019 kan je de gevel echter opnieuw in al z’n oorspronkelijke, gele glorie bewonderen, na maar liefst vijftien jaar (!) van grondige renovatiewerken. Een secuur werkje, gezien het station sinds 1992 op de lijst van beschermde monumenten in Vlaanderen staat. Over smaken en kleuren valt niet te twisten, maar één ding is zeker: opvallend is het wel!

©Peter Van Gestel

• Bouwjaar: 1905-1910
• Ontwerp: Leuvense architect Pierre Langerock
• Adres: Place Derbaix, 7130 Binche
• Extra: tijdens het beroemde carnaval kan je met een speciaal treinticket aan -50% van en naar Binche sporen.

Ook dit authentieke stationsgebouw werd opgetrokken in neogotische stijl, met gekleurde glas-in-loodramen als blikvanger. Sta je hier te wachten op je trein – bijvoorbeeld na een bezoekje aan het beroemde carnaval van Binche – dan lijkt het wel of je door de tijd gaat reizen … Er zijn zelfs nog enkele Duitse opschriften bewaard uit de Duitse bezetting. Het station deed ook dienst als decor voor diverse documentaires en films, zoals ‘The Happy Prince’ (2018), een film over de laatste jaren uit het leven van Oscar Wilde.

©Smiley.toerist

• Bouwjaar: eind 19de eeuw
• Ontwerp: architect onbekend
• Adres: Hauptstraße 43, 4780 St. Vith
• Extra: het dichtstbijzijnde, operationele treinstation ligt in Vielsalm, zo’n 20 km verderop, en kan je bereiken met de TEC-bus.

Net zoals de Vennbahn getransformeerd is van een oud treinspoor naar een groen fietspad, kan je ook in het voormalige stationsgebouw van Sankt-Vith niet meer op het perron in een wagon stappen. Toch is dit statige gebouw in hartje Hoge Venen een bezoek waard, al was het maar omdat het een mooie herinnering aan het spoorwegverleden vormt, waarvan je her en der in het omringende landschap nog overblijfselen kan ontdekken. Vandaag vindt het heemkundig museum ‘Zwischen Venn und Schneifel’ er onderdak, waar je alles kan leren over het dagelijkse leven in de Hoge Venen en de Eifelstreek vroeger en nu.

• Adres: Romestraat 11, 8400 Oostende
• Afstand: 900 m van het station van Oostende (11 min. wandelen)

Wil je alle grote Belgische kunstenaars verzameld zien onder één dak? Trein dan als de bliksem naar Oostende, want in Mu.ZEE krijg je die uitzonderlijke kans. Je wandelt er binnen in een omvangrijke kunstcollectie van 1830 tot nu, met uitsluitend werk van eigen bodem. Denk: Sammy Baloji, Lili Dujourie, James Ensor, Léon Spilliaert en Luc Tuymans. De permanente collectie wordt regelmatig in een nieuw kleedje gestoken, maar de fans van Ensor, Spiliaert en Raoul Servais kunnen altijd terecht in hun vaste museumvleugels. Bereid je voor op een beklijvende ervaring vol meeslepende verhalen in het indrukwekkendste museum van West-Vlaanderen. 

• Adres: Prinses Elisabethplein 5, 1030 Schaarbeek
• Afstand: in het station van Schaarbeek (0 min. wandelen)

Een treinticketje kopen aan het loket van het oude stationsgebouw in Schaarbeek kan niet meer, maar er is wel een onwaarschijnlijk leuke attractie in de plaats gekomen. In dit buitengewone museum stap je binnen voor een wervelende rit doorheen de geschiedenis van de spoorweg, van de eerste stoomtrein tot de bliksemsnelle hogesnelheidstrein. Bewonder de collectie met o.a. de oudste stoomlocomotief van België, loop eens over een spoorwegbrug of kruip zélf in de stuurcabine van een digitale trein als een echte machinist. Tot en met 11 oktober 2020 kan je er nog terecht voor een expo over de Belgische kunstschilder Paul Delvaux, een notoire treinfanaat. All aboard!

• Adres: Markt 43, 9700 Oudenaarde
• Afstand: 1 km van het station van Oudenaarde (12 min. wandelen)

Een haast even Belgisch icoon als de friet: de koers! Als ultieme ode aan het wielrennen gidst het museum je via tentoonstellingen, filmprojecties en animaties door de boeiende wereld van de koersfiets. En zelfs wie nooit langs het parcours van een voorjaarsklassieker met een vlag stond te zwaaien, kan van een bezoek aan het Centrum Ronde van Vlaanderen genieten. Beleving staat immers centraal: zo kan je zelf eens uittesten wat de coureurs te verduren krijgen op de kasseistroken van de Paddestraat of de Haaghoek. Heb je alleen interesse in the real deal? Dan kan je er zelf een fiets huren en de strijd aangaan met de legendarische kuitenbijters van de Vlaamse Ardennen.

• Adres: Onder de Place Saint-Lambert
  
• Afstand: 250 m van het station Luik-Paleis (4 min. wandelen)

Om de geschiedenis van de stad Luik te leren kennen, moet je diep graven – letterlijk! Het Archéoforum neemt je mee onder de Place Saint-Lambert, waar je onder meer de restanten van een oude Romeinse villa en de funderingen van verschillende kerken en kathedralen kan bewonderen. Je keert zelfs 9.000 jaar terug in de tijd naar onze prehistorische voorouders. Ja, zo lang is er al menselijke activiteit rond het centrum van de Vurige Stede! Aangezien op de site van 3.725 m² nog steeds archeologische opgravingen uitgevoerd worden, wandel je hier binnen in een museum dat leeft en voortdurend in verandering is, net als de geschiedenis zelf. Een unieke, interactieve belevenis!

• Adres: Vlamingenstraat 33, 8000 Brugge
• Afstand: 1,8 km van het station van Brugge (20 min. wandelen)

Voor wie dacht dat die goudgele, krokant gebakken aardappelstaafjes geen geheimen meer hadden: think again. Dit bijzondere museum – gek genoeg het enige frietmuseum ter wereld – brengt de hele geschiedenis van ons nationale gerecht tot in de kleinste details in kaart. Wees maar zeker dat er anekdotes aan bod komen waar zelfs de grootste frietfan steil van achterover valt! Zijn frietjes nu écht in België uitgevonden? Voor het antwoord op die prangende vraag moet je naar Brugge afzakken. Wie aan het einde van z’n bezoek staat te watertanden, kan de middeleeuwse kelders van het gebouw induiken voor de vettige kers op de taart.