Toffe alternatieven om afval op te ruimen

Je kan lijdzaam toekijken hoe de natuur verder dichtslibt met de miljoenen kilo’s afval die we jaarlijks produceren. Of je kan zelf de handen uit de mouwen steken om van de wereld een mooiere, properdere plaats te maken. Wij opteren volmondig voor het laatste! Al kajakkend, geocachend of wandelend op het strand: welk type opruimactie past het best bij jouw schone idealen?

Van Cambodja tot Kosovo: overal ter wereld is watervervuiling een oeverloos probleem, veroorzaakt door de menselijke soort. Maar, bedacht Thomas de Groote, kunnen we dan tegelijk ook niet de oplossing zijn? Zijn verhaal begon met een 10 minute challenge op Facebook – tien minuutjes zwerfvuil rapen, hoe moeilijk kan dat zijn? – wat leidde tot enkele opruimsessies met vrienden en familie en uitgroeide tot River Clean Up, een internationale organisatie die acties op poten zet in 200 steden, in 15 verschillende landen. Vanwaar dat succes? “Rivieren zijn krachtige symbolen”, aldus de Belgische initiatiefnemer, “ze verbinden mensen.” En dat is niet gelogen: meer dan 100.000 vrijwilligers zetten inmiddels hun schouders onder de projecten van River Clean Up en jij kan er één van zijn! Elke eerste zondag van de maand is River Sunday – hét moment om een opruimactie te plannen in een rivier, beek of stroompje in je buurt.

Even je handdoek uitspreiden, parasolletje erbij en je tenen in het zand … da’s vakantie! Maar dat zalige zomergevoel verdwijnt meteen als sneeuw voor de zon als je tussen de sigarettenpeuken, bierblikjes en Calippo-verpakkingen moet zigzaggen om een afvalvrij plekje op het strand uit te zoeken. Niemand houdt van zonnen op een vuilnisbelt, toch? Schrijf je eens in voor een opruimsessie met de Proper Strand Lopers, een burgerinitiatief opgestart door jogger Tim Corbisier dat inmiddels al meer dan 6.000 leden telt. Op hun facebookpagina kan je terecht voor een overzicht van toekomstige acties. Opgelet: soms worden die heel last-minute in het leven geroepen. Vlak na een storm durft er bijvoorbeeld wel eens wat rotzooi op de Belgische stranden aanspoelen. Wil je op eigen houtje aan de slag? Deponeer al je opgeraapte rommel dan in de strandafvalbakken die je overal aan de kust terugvindt.

2. Groene Tornado’s: opruimen in natuurgebieden

In een ideale wereld zou een natuurgebied zichzelf moeten onderhouden, maar helaas werkt het zo niet ons kleine Vlaanderen, waar de lapjes groen verspreid en versnipperd in het landschap liggen. Als we zeldzame planten en dieren een veilige woonplaats willen bieden, is een minimum aan natuurbeheer dus een noodzaak. Ongetwijfeld heb je tijdens het wandelen wel eens een ploeg van Natuurpunt aan het werk gezien met rieken, maaiers en snoeischaren. Ook jij kan deel uitmaken van zo’n team groene enthousiastelingen! Woon je in de buurt van Antwerpen, dan kan je je aansluiten bij de Groene Tornado’s. Deze groep – jonge en iets minder jonge – vrijwilligers wervelt elke donderdag door een van de vele natuurgebieden in Antwerpen Noord, waar ze wilgen knotten, wandelpaden vrijmaken en zwerfvuil verzamelen. Ervaring is geen vereiste, een hart voor de natuur des te meer!

3. Cache In Trash Out: opruimen tijdens het geocachen

Beginners in het wandelvak durven als tegenargument voor de zondagse wandellus weleens op te werpen dat je niet echt ergens naartoé wandelt. Deze non-believers kan je makkelijk over de streep trekken door een kleine beloning aan het wandeltraject toe te voegen. Ziedaar het succesrecept van geocaching! Met de wandelgps in de aanslag baan je je een weg van cache naar cache – een waterdichte doos met een logboek en een klein cadeautje voor de vinder – en krijgt je ontdekkingstocht plots een hoog schattenjachtgehalte. Helemaal leuk wordt het als je je onderweg ook nog eens nuttig maakt. Daarom riep de geocaching-community Cache In Trash Out- of CITO-evenementen in het leven, waarbij je samen met andere geocachers zwerfvuil opruimt, bomen plant, wandelpaden aanlegt en invasieve exotische planten verwijdert. Natuurlijk houdt niets je tegen om ook tijdens je eigen geocaching-avonturen wat blikjes en plasticafval op te rapen.

4. Ploggen: opruimen tijdens het joggen

Nieuw is deze trend die uit Zweden kwam overwaaien al lang niet meer, maar sinds de lockdown in het voorjaar 2020 vond het fenomeen plogging wel zijn tweede adem. Een heel nieuwe doelgroep kwam plots naar buiten om zijn stramme thuiswerkbenen in beweging te zetten met een rondje Start to Run en werd zo geconfronteerd met de ontstellende hoeveelheid zwerfvuil op de bermen, voetpaden en jaagpaden in de buurt. Maar ook wie zijn sportieve heil in een nabijgelegen bos of natuurgebied ging zoeken, struikelde bijna over de berg plastic flesjes, lege blikjes en chipszakken die achteloos in de natuur geslingerd lagen. Even het sportieve aan het milieubewuste koppelen dus … Met een plastic zakje in de hand kan je namelijk ook prima aan je conditie werken. En hoe meer afval je raapt, hoe beter voor je arm- én je beenspieren. Wel goed door de knieën buigen!