Ze wandelt in de natuur alsof het een supermarkt is. In iedere wei en langs elk bospad ziet ze wel iets lekkers. Natalie Schrauwen (42) was al wildplukker voor het hip was. Lang ervoor. “Als kind kreeg ik te horen dat ik niet alle planten zomaar in mijn mond moest stoppen”, glimlacht ze. Tegenwoordig stopt Natalie wat ze plukt niet meer alleen in haar eigen mond, maar ook in die van anderen. Wij traden in haar voetsporen tijdens een wildplukwandeling en – hoera! - het daaropvolgende eetfestijn.
“Wildplukkers hebben zo hun vaste habitat”, zegt Natalie. “Zoals padden die elke keer naar dezelfde vijver gaan.” Voor Natalie is die habitat de tuin van haar ouders en de weiden en bossen errond in Zandhoven. “Telkens ik hier kom, ga ik op pad om te zien wat voor lekkers er weer is bijgekomen. Mijn moeder is gelukkig fan van een natuurlijke tuin.”
Hier tiert het zevenblad dan ook weelderig. Terwijl hij in de gemiddelde tuin wordt vervloekt. “Het is een plant die makkelijk overwoekert en die je bijna niet weg krijgt. Vandaar de bijnaam ‘tuinmansverdriet’.” Natalie krijgt er allesbehalve tranen van. “Ik vind zevenblad zalig om mee te werken. Straks gaan we er een omeletje mee maken.”
Natalie stopt een handvol in haar rieten mand. We zijn amper drie stappen ver en de eerste plant is al geplukt. “Je zal merken, wandelen met wildplukkers gaat ongelofelijk traag. Wij zien overal wel iets interessants (glimlacht).”
Wildplukken is bevorderlijk voor de creativiteit, zo leren we van Natalie. “Je maakt gerechten op basis van wat er voorhanden is in de natuur, niet van wat je vooraf hebt gepland. Na al die jaren zitten die wilde smaken ook echt in mijn hoofd, zoals anderen dat hebben met groenten.”
Het is het smaakavontuur, zoals Natalie het zelf noemt, dat haar zo aantrekt in wildplukken. “De natuur biedt je een hele nieuwe rayon van planten en kruiden waarmee je aan de slag kan. Ze nodigen uit om leuke combinaties te maken, om nieuwe dingen te creëren.”
Natalie houdt opnieuw halt. “Hier, herken je deze plant?”, vraagt ze. We schudden van nee. “Dit is Canadese fijnstraal, een invasieve soort. Eet er dus maar zo veel mogelijk van. Smaakt naar iets tussen chilipeper en dragon. Keilekker in cocktails. Of in kimchi, wat we straks gaan klaarmaken.”
LEEFTIJD
42 jaar
BEROEP
Bezielster van ELDER-Lab
WOONPLAATS
Woont in Antwerpen
GEZIN
Heeft één dochter, Leni (13)
OPLEIDING
Herborist, Germaanse talen, theaterwetenschappen
“En hier, weet je hoe dit heet?”, vraagt Natalie twee stappen verderop. We gokken op distel. “Klopt, dit is akkerdistel.” (Oef!) “De pluisjes bovenaan hebben een honingsmaak. Heerlijk in een fruitsla.”
Geen plant waarvan Natalie niet weet wat ermee aan te vangen. Haar kennis is het resultaat van levenslang leren. “Proeven van planten heb ik altijd gedaan. Mijn eerste woordjes hadden zelfs te maken met eten. ‘Puime sudde’ zei ik tegen mijn papa, wanneer ik wilde dat hij aan de pruimenboom schudde. En ik droeg altijd jurkjes met zakken, om bessen in te stoppen.”
Ondertussen heeft Natalie zelf een dochter. Leni is 13 en kan de hobby van haar moeder – letterlijk en figuurlijk – wel smaken. “Ze gaat geregeld mee wildplukken. En ze weet ook van veel planten of ze eetbaar zijn. Alle namen onthouden, is minder haar ding. Koken doen we ook graag samen. Al staat er bij ons zeker niet elke dag wildpluk op het menu. Wij kunnen evengoed genieten van vertrouwde comfortfood zoals spinaziepuree met vis.”
Dat ze toch maar moest opletten met dat plukken en proeven, kreeg Natalie als kind vaak te horen. “Eén keer ging het even mis”, zegt ze. “Toen ik een jaar of zeven was, dacht ik dat ik een grote veldzuring had gevonden. Die plant smaakt heerlijk naar Granny Smith-appeltjes. Dus ik at meteen een blad op. Wat later kreeg ik een branderig gevoel in mijn mond. Na een tijdje kon ik zelfs mijn kaak niet meer bewegen. Nu weet ik dat het geen veldzuring was, maar jonge gevlekte aronskelk. Dat vieze gevoel in mijn mond heeft toch een paar uur aangehouden. Ik heb het alleen tegen mijn oudste broer durven vertellen. Mijn ouders weten er tot vandaag niets van (lacht).”
Wildplukken was een hobby die Natalie als kind amper met iemand kon delen. “Alleen met mijn twee broers en mijn zus. In ons gezin heerste een echte eetcultuur. Als de potten op het vuur stonden, voegden wij er een voor een nog een ingrediënt aan toe. Nu nog koken we alle vier graag.”
Natalie is de enige die er haar beroep van maakte. “Ik heb jarenlang in de theaterwereld gewerkt, voornamelijk als dramaturg. Het wildplukken deed ik in mijn vrije tijd.” Negen jaar geleden zegde ze haar job op. “Aanvankelijk deed ik voornamelijk plantaardige catering. Later ben ik gaan uitbreiden met onder meer wildplukwandelingen. Dat was toen ik begon nog lang niet zo populair als nu. Vandaag hebben heel veel verschillende soorten mensen er interesse in.”
“Kom, ik neem jullie mee naar de bomen.” Daarvoor moeten we even een droogstaande gracht tussen twee weides door. Natalie springt er vlotjes in en plukt een plantje dat op de bodem groeit. “Dit is waterpeper, onze lokale groene chili. Je moet maar eens proeven. De hitte komt met vertraging. Zalig.”
Aan de rand van de weide staat een zilverspar. Natalies favoriet. “Samen met de Douglasspar. Die is nog wat rommeliger. Ik proef heel graag van bomen. Sparrennaalden heb ik altijd in huis. Ik gebruik ze zoals laurier. Om mijn soep te kruiden of in bouillon.”
De kerstperiode lijkt nog ver weg, maar toch al even een warme oproep: koop dit jaar een biologische kerstboom. Je zal er nog lang van kunnen genieten. “In de plaats van hem na de feestdagen weg te gooien, kan je je spar beter opeten”, zegt Natalie. “De naalden, de stam. Alles kan je gebruiken. Om suiker van te maken, siroop, zelfs likeur en kruidenzout. Ik ben bezig met een boek dat specifiek over het gebruik van bomen in de keuken gaat.”
Natalies rieten tas zit vol, de wandeling is bijna rond. Ze houdt nog even halt voor een extraatje. “Dit is look-zonder-look. Wanneer je de zaadjes hiervan opeet, smaak je mosterd.” Het is het ideale laatste ingrediënt voor een van de wildplukgerechten die ze ons vandaag serveert. “Ik ga kimchi maken, een van oorsprong Koreaans gerecht op basis van ui, radijs, Chinese kool, wortel, chili, gember, look en zout. Wij gaan de waterpeper gebruiken als lokale vervanger van chili. En de Canadese fijnstraal geeft extra aroma en pit. Want kimchi mag gerust spicy zijn.”
Natalie houdt ervan om haar wildplukkennis te delen met anderen. “Die overdracht vind ik heel belangrijk. Je hoort wel eens dat hoe minder er gekookt wordt, hoe meer tv-programma’s er ontstaan over koken. Omdat anderen zien koken toch een basale nood van ons blijft.”
Nadat alle ingrediënten van de kimchi gesnipperd zijn, mengt Natalie ze in een kom en doet er een stevige snuif zout over. “Ik gebruik minstens 2 procent zout. Zo komt het fermentatieproces op gang. Doordat je de groenten en planten kneedt met zout, komt het sap eruit vrij. Straks zwemmen ze in hun eigen vocht. Zolang je het zout nog hoort rinkelen in de kom, zijn we nog niet klaar.”
Natalie noemt het zelf ‘nerdspeak’ wanneer ze over fermentatie vertelt. “In mijn jeugd vond ik wetenschappen maar niks. Nu ik veel kook met planten, word ik net blij van het ontdekken van al die processen.”
INFO: www.elder-lab.com
Wildplukken en koken met wilde planten, doet vertragen, vindt Natalie. “Wildplukken is van nature mindful en rustgevend. Onze huidige manier van leven is soms absurd als je er vanop een afstand naar kijkt. Hoe we allemaal keihard werken om geld te verdienen zodat we eten kunnen kopen. Dat we dan snel gaan halen in de supermarkt, waarna we vlug eten maken om op tijd in de sportschool of de meditatieles te kunnen zijn.”
“Als je wildplukken een deel maakt van je levensstijl, verandert die mindset. Het lokt je automatisch veel naar buiten, want je wil geen groeiseizoen missen. Je verzamelt je eten, beweegt, komt samen met vrienden… Ik zie het als ‘gaten in de tijd’, die je de kans geven om goed voor jezelf te zorgen.”
“Een ander heel belangrijk voordeel van wildplukken, is dat het ons opnieuw leert te verbinden met de natuur”, vindt Natalie. “We maken deel uit van een systeem. Terwijl we geleerd hebben dat wij de hoeders zijn van de wereld rond ons. Eens je meer begint te weten over de natuur, merk je dat dat niet zo is. Dan krijg je respect voor hoe de wereld draait en wat onze rol daarin is. Het leert je nederigheid en verbondenheid. In een tijd van een ecologische crisis vind ik dat een van de belangrijkste lessen die wildplukken ons kan leren.”
Plukken in de natuur, het maakt je zen! Tenzij je wat giftigs opraapt natuurlijk. Met deze gids herken je alvast de tien giftigste paddenstoelen!
Koken tijdens het kamperen? Easy peasy als je het juiste vuurtje hebt. In deze gids leiden we je naar het beste kooktoestel.