Gore-Tex wordt vaak in één adem genoemd met waterdichte en ademende outdoorkledij, maar hoe werkt dit technische laagje precies?
Wat is Gore-Tex?
Gore-Tex is ’s werelds bekendste waterdichte, winddichte en ademende membraan dat niet alleen in regenkledij verwerkt zit, maar ook in schoenen, handschoenen, hoeden ... Zelfs de auto-industrie en de ruimtevaart maken er gebruik van. Robert W. ‘Bob’ GORE ontdekte in de jaren 70 het ademende en tegelijk waterdichte karakter van PTFE of polytetrafluorethyleen, wat leidde tot een revolutie in de outdoorwereld. Kledij en schoenen kunnen sindsdien veel beter afgestemd worden op de noden van outdoorliefhebbers.
Guaranteed to keep you dry
Outdoormateriaal dat zowel waterdicht, winddicht als ademend is, het kan! Gore-Tex slaagt erin om met zijn membraan uit PTFE deze belofte waar te maken.
Het flinterdunne membraan zit verstopt tussen de binnen- en buitenlaag van jouw jas of schoenen en oogt op het eerste zicht niet zo spectaculair, tot je het onder een microscoop legt. Dan zie je dat Gore-Tex maar liefst uit 1,4 miljard poriën/cm2 bestaat. Elk van die poriën is 700 x groter dan een waterdampmolecule (zweet) en 20.000 x kleiner dan een waterdruppel. Hierdoor kan transpiratievocht ontsnappen, terwijl water en sneeuw geen kans krijgen. Waterdruppels zijn namelijk veel te groot om door de poriën heen te kunnen dringen.
Door dit membraan in kledij en schoenen te verwerken, hou je het als outdoorliefhebber zowel aan de binnenkant als aan de buitenkant droog. Bij regenkleding wordt er aan de buitenzijde ook nog een DWR-finish (duurzame waterafparelende laag) aangebracht. Zo rollen regendruppels van het materiaal naar beneden zonder in de stof te dringen. Je krijgt dus de garantie dat textiel met Gore-Tex je drooghoudt. Bij waterbestendig of waterafstotend textiel is dat niet het geval. Als deze materialen doorweekt zijn, zullen ze alsnog water doorlaten, tenzij ze worden gecombineerd met een waterdicht membraan.
Wist-je-datje
Waterdampmoleculen (zweet) wel heel erg klein zijn in vergelijking met waterdruppels? Stel je de grootte van een porie in het Gore-Tex-membraan eens voor als een voetbalstadion. Vergeleken daarmee is een waterdampmolecule even groot als een voetbal, een waterdruppel zo groot als de aarde!
Wat zijn de voordelen van een Gore-Tex-membraan?
Waterdicht
Of je nu gaat hiken in regenachtige omstandigheden, kajakt op de Lesse of de hond uitlaat in, euh, hondenweer, dankzij zijn minuscule poriën houdt het membraan elke waterdruppel en sneeuwvlok tegen. In combinatie met de waterafparelende DWR-coating aan de buitenzijde zorgt dit ervoor dat Gore-Tex-materiaal een zeer hoge waterkolom kan weerstaan. Tot zelfs 28.000 mm. Dat is een serieuze druk die de regen op de stof kan uitoefenen zonder water door te laten. De hoogste druk die kan ontstaan, is als je met een rugzak op een vlakke, vochtige, harde ondergrond knielt. Dan rust 3/4e van je lichaamsgewicht én het gewicht van je rugzak op de paar vierkante centimeter van je knieschijf. De waterdruk die dan optreedt, kan oplopen tot wel 15.000 mm waterkolom. Gore-Tex-jassen met een waterkolom van 28.000 mm zijn dus ontworpen met een grote veiligheidsmarge om ervoor te zorgen dat ze zelfs onder extreme omstandigheden waterdicht blijven als je een zware rugzak draagt.
Winddicht
Een zwoel zomerbriesje ervaar je als aangenaam, een strakke wind op een bergtop kan je letterlijk omverblazen, maar ook doen afkoelen. Winddichte kledij blokkeert de wind zodat die zogenaamde wind chill je temperatuur niet de dieperik in jaagt. De winddichtheid van een materiaal wordt gemeten door na te gaan welk volume aan lucht er per seconde door één vierkante meter van het materiaal wordt doorgelaten. Hoe lager dit cijfer uitvalt, hoe winddichter het materiaal is. Bij Gore-Tex mag er niet meer dan 5l/m²/sec worden doorgelaten om de term ‘winddicht’ te verdienen.
Ademend
Wie fietst, loopt, wandelt of een andere sport beoefent kent het wel. Na een tijdje kom je op temperatuur en ga je transpireren. Als je dan geen ademende kledij draagt, worden je trui of T-shirt al snel klam. Hierdoor kan je afkoelen, wat bij koude temperaturen of regenweer gevaarlijk kan zijn. Gore-Tex-regenkledij en -schoenen hebben een hoog ademend vermogen, waardoor de kleine waterdampmolecules gemakkelijk hun weg naar buiten vinden. Je transpiratievocht wordt afgevoerd, zodat je langer droog en comfortabel blijft. GORE duidt dit als volgt aan:
• RET-waarde
Bij Gore-Tex-materialen wordt de waterdampdoorlaatbaarheid altijd uitgedrukt in een RET-getal. Dat komt van ‘Resistance to Evaporative Heat Transfer’. Deze test simuleert het zweten van de menselijke huid, 0 is de beste waarde, maar treedt enkel op bij onbedekte huid. Een lagere RET-waarde staat dus voor een beter ademend vermogen. Waardes 0 – 6 hebben een uitstekend ademend vermogen. De stof laat zeer effectief vocht ontsnappen, zelfs tijdens intensieve fysieke activiteiten. Waardes 6 – 13 duiden op een goed ademend vermogen. De stof is nog steeds behoorlijk ademend en geschikt voor de meeste buitenactiviteiten.
• Verdampingsdruk
Het ademend vermogen wordt soms ook weergegeven in een aantal g/m2/24u. Deze waarde geeft aan hoeveel gram waterdamp er per vierkante meter door het materiaal kan ontsnappen binnen een periode van 24 uur. Hoe hoger de waarde, hoe beter ademend het materiaal is en hoe meer vocht het kan afvoeren.
Draag drie laagjes
Voor de beste werking van het Gore-Tex-membraan combineer je regenkledij met een vochtafvoerende basislaag (thermisch ondergoed) en een isolerende middenlaag die warmte behoudt, zoals fleece of wol. Weersomstandigheden kunnen trouwens ook het ademend vermogen beïnvloeden. Bij droge, koude omstandigheden ademt een membraan optimaal.
De milieu-impact op het milieu
De Gore-Tex-membranen zijn uitgebreid getest zodat ze tegen een stootje kunnen en heel lang meegaan. Want als je zorgzaam omspringt met je regenkledij of schoenen, dan bespaar je ook op grondstoffen. Al moeten we bij een technische jas die zowel waterdicht als ademend is wel een kleine kanttekening maken. De chemische stoffen die nodig zijn voor de waterdichte DWR-laag bijvoorbeeld, bevatten vroeger veel PFC’s (fluorkoolstoffen). Deze chemicaliën kunnen helaas nooit afbreken of verdwijnen ... Daarom hebben de technische regenjassen van Gore-Tex allemaal een PFC-vrije duurzame waterafparelende laag. Die bevat dus geen fluorkoolstoffen meer die in het milieu kunnen terechtkomen.
Het membraan zelf bevat wel PFAS, maar van een vaste vorm. Hierdoor is het niet vloeibaar, breekt het niet af en komt het niet in de natuur terecht. In het laatst ontwikkelde Gore-Tex ePE-membraan (expanded polyethylene) zitten echter geen PFC’s. En omdat het minder massa en minder materiaal bevat, vermindert ook het energie- en waterverbruik en de koolstofuitstoot van de productie. Het lichte materiaal kan bovendien gemakkelijk gecombineerd worden met gerecycleerd geverfd of ongeverfd textiel. Net zoals de andere Gore-Tex-membranen heeft ePE ook een lange levensduur, een hoog ademend vermogen en is volledig waterdicht en winddicht.
Welke merken kiezen voor Gore-Tex?
Zowel fabrikanten van schoenen- als outdoorkleding verwerken graag een Gore-Tex-membraan in hun producten. Bij onder andere Mammut, Sprayway, Meindl, Millet, Salomon, Rab en Patagonia kan je Gore-Tex terugvinden. Wil je in de winkel snel weten je of je een Gore-Tex-membraan in handen hebt? Vaak staat dit vermeldt op de mouw of op het label aan de binnenzijde. Aan onze producten hangt ook steevast een kaartje met technische informatie. Shop je online, dan kan je filteren op Gore-Tex.
Sommige merken verkiezen om zowel met Gore-Tex als met hun eigen membraantechnologieën te werken. Denk aan Futurelight van The North Face, Ceplex van Vaude, Texapore Pro van Jack Wolfskin en de DRY-technologie van Mammut. Die werken allemaal op ongeveer dezelfde manier als het Gore-Tex-membraan.
Mag ik mijn Gore-Tex-kledij wassen?
Dit membraan functioneert het best wanneer het schoon is. Zweet, vuil, zonnecrème, insectenspray … kunnen na een tijdje het membraan verstoppen en de waterdichtheid en het ademend vermogen van je kledij of schoenen aantasten.
Was je Gore-Tex-kledij altijd als het vuil aanvoelt of er vuil uitziet, vies ruikt of waterdruppels er niet langer afparelen. Gore-Tex adviseert om je jas te wassen na vijf tot 8 dagen intensief gebruik (bvb. hiken, fietsen, joggen) en elke tien tot 20 dagen bij gemiddeld gebruik.
- Sluit alle ritsen en velcrostrips en maak alle trekkoordjes los. (Bvb. in de kap en rond de heupen.)
- Was de kleding niet samen met andere sterk bevuilde kledij.
- Gebruik een half dopje vloeibaar wasmiddel, geschikt voor Gore-Tex-kledij. Maar vermijd waspoeder, wasverzachter, vlekkenverwijderaar en bleekmiddel.
- Kies een wasprogramma van 30°C of 40°C (check het waslabel!) voor delicate stoffen en spoel twee keer na op trage snelheid.
- Droog de kledij buiten of in een droogkast op lage temperatuur.
- Impregneer je kleding opnieuw om de drie wasbeurten.
Of laat het over aan de experts van ons inhouse wasatelier.
Schoenonderhoud voor schoenen met Gore-Tex
Reinig altijd eerst je schoenen voor je ze gaat beschermen met een laagje wax of impregneermiddel. De beste manier om het membraan van Gore-Tex-schoenen te verlossen van opgestapelde zoutkristallen en bacteriën is door er een kwartiertje lauw water in te laten staan. Giet het nadien weg, spoel uit met proper water en laat drogen. Gebruik indien nodig een impregnatiespray geschikt voor Gore-Tex. Of vertrouw je favoriete stappers toe aan onze experten van het schoenatelier. Zij nemen dit klusje graag van je over.
Laat je verder inspireren
