Een jaar op de fiets: moeder en dochter fietsten naar Australië

Sommige plannen ontstaan uit een wild idee, en dat was hier niet anders. Toen corona in 2020 roet in het eten gooide van Marleens vakantieplannen, besloot ze spontaan naar Rome te fietsen. Dochter Marie hoefde niet lang na te denken en sprong mee op de fiets. Wat begon als een impulsieve beslissing, groeide uit tot een gedeelde passie.

"Na die eerste tocht hadden we de smaak te pakken," vertelt Marleen. “Een jaar later fietsten we samen van Corfu naar Italië. Maar drie weken fietsen voelde al snel te kort. We wilden verder, langer, grootser. En zo ontstond het plan om een jaar lang op avontuur te gaan."

Australië was niet meteen het einddoel. Oorspronkelijk wilde Marleen via de Zijderoute naar China, maar door de coronabeperkingen moest ze dat plan bijsturen. Zo groeide het idee om via Kazachstan en Zuidoost-Azië tot in Australië te geraken. Een tocht van 20.000 kilometer, met niets dan de fiets als transportmiddel.

Voor Marleen was het een droom die in vervulling ging: “Ik droomde al jaren van zo’n lange reis.” Haar dochter hoefde niet lang overtuigd te worden. “Marie dacht er enkele dagen over na en stuurde me toen een Whatsapp-berichtje: ‘oké, we zijn weg.’ Ik weet nog waar ik stond toen ik haar berichtje las. ‘YES!’, dacht ik. In mijn eentje zou ik niet vertrokken zijn.” Marleens man en twee andere kinderen werden ook uitgenodigd, maar besloten niet mee te gaan. “Ze kwamen ons wel opzoeken tijdens onze reis. Mijn zoon fietste drie weken mee in Australië. En mijn man en andere dochter bezochten ons in Vietnam, waar we samen enkele weken – zonder fiets – het land verkenden.”

Marleen en Marie hielden van structuur. “Improviseren is leuk, maar voor zo'n lange tocht wilden we een houvast.” Daarom deelden ze hun reis op in vijf grote blokken:

1.     Gent – Istanbul: België, Nederland, Duitsland, Oostenrijk, Slovakije, Hongarije, Servië, Bulgarije, Turkije

2.     Istanbul - Georgië

3.     De 'Stan-landen': Kazachstan, Oezbekistan, Kirgizië (of: Kirgizstan)

4.     Zuidoost-Azië: Vietnam, Cambodja, Thailand, Maleisië, Singapore

5.     Australië

“Met routegidsen van Bikeline gingen we op pad. We hadden een boekje om tot in Wenen te geraken en eentje tot in Bulgarije. Daarna waren we minder gefixeerd op uitgeschreven routes en hadden we voldoende zelfvertrouwen opgebouwd om zelf routes uit te stippelen met behulp van Komoot. Die routes kon ik offline opslaan, dus ik hoefde mijn mobiele data niet de hele tijd aan te spreken. Omdat ik mijn smartphone gebruikte als navigatietoestel, was een goede powerbank wel een must.”

“We vertrokken op 1 maart. In Europa was het toen nog niet te warm, dus het was makkelijk om te fietsen. We gingen voor dat eerste stuk, tot in Wenen, uit van 80 à 100 kilometer per dag. Om de 6 dagen hadden we een rustdag ingecalculeerd. We telden 3 of 4 dagen om in Wenen te blijven, zo hadden we een beetje speling in de planning. Eigenlijk hebben we die afstanden steeds makkelijk kunnen aanhouden.”

Wekelijks plande het duo hun route en slaapplaatsen. Warm Showers, een netwerk van gastvrije fietsreizigers die een gratis slaapplaats aanbieden, bleek een gouden tip: "Ik was oprecht verbaasd hoe gemakkelijk dat ging! Tussen België en Wenen sliepen we amper twee keer op hotel - verder konden we altijd bij iemand terecht via dat platform.” De gastvrijheid van mensen verraste hen. "Sommige hosts waren zelf niet thuis, maar legden hun huissleutel onder een bloempot voor ons klaar. Zoiets zou je in België niet snel zien, maar in die community werkt het echt op basis van vertrouwen."

Bovendien mochten Marleen en Marie vaak mee-eten: "We kregen niet alleen een slaapplaats, maar ook avondeten, ontbijt en vaak zelfs een picknick voor onderweg." Dat maakte de reis niet alleen warmer, maar ook budgetvriendelijker. Daarnaast zorgde het voor unieke ontmoetingen: “Die hosts zijn allemaal fietsers en gelijkgestemden. We hadden dus meteen een gespreksonderwerp. En juist omdat we elkaar niet kenden, ontstonden er heel open en eerlijke gesprekken, zonder vooroordelen.”

In de Stan-landen kampeerden Marleen en Marie vooral. “Daar zijn veel nomaden, kamperen zit nog in hun cultuur.  Ze vonden het dus helemaal niet vreemd dat we in een tent overnachtten, want ze slapen zelf in yurts.” In ZuidOost-Azië kozen ze vooral voor hotelletjes. “Het was er enorm warm en vochtig. Een kamer met airco is er goedkoop, dus hoefden we niet elke nacht te zweten in onze tent.” Ze voegt eraan toe: “Het fietsen werd al snel het makkelijkste deel van de reis. De logistiek – het vinden van een slaapplek en water – werd de echte uitdaging."

Elke ochtend opstaan zonder te weten waar je 's avonds slaapt: dat was de charme van hun reis. "Fietsen is vrijheid," vindt Marleen. "We vertrokken iedere ochtend met het idee: wat gaan we vandaag weer allemaal tegenkomen? Elke dag een nieuwe omgeving, nieuwe mensen, nieuwe uitdagingen.”

Soms waren die uitdagingen pittig. Zoals in de woestijn van Kazachstan, waar ze zes dagen lang door niemandsland fietsten, "We hadden elk 7 liter water mee en moesten goed plannen waar we konden bijtanken. Helaas waren we één factor vergeten incalculeren: de wind. Zeshonderd kilometer lang hadden we enorme tegenwind. Bovendien is het daar geen meter vlak, maar heuvelachtig. Met zo’n zwaarbeladen fiets was dat écht afzien. Op een gegeven moment kwam ik niet meer vooruit. Gelukkig kon Marie meer aan en heeft ze mijn watervoorraad overgenomen.”

Ondanks – of juist dankzij – dat afzien werd die woestijn het hoogtepunt van de reis voor Marleen.
“Als alles makkelijk gaat, vergeet je het snel. Het is pas als je iets meegemaakt hebt of trots bent op wat je gepresteerd hebt, dat het je bijblijft. De hoogtepunten ontstaan op momenten dat je uit je comfortzone stapt.”

“We zouden in die woestijn dagenlang niks of niemand tegenkomen, dat was een sprong in het diepe.
Er liep een geasfalteerde hoofdweg door de immense zandvlakte, met putten erin. Vooraf hadden we uitgepluisd waar er een winkeltje of tankstation was: daar konden we water en eten kopen. Heel af en toe passeerde er een auto of vrachtwagen. De solidariteit was groots: negen van de tien keer stopte die chauffeur om te vragen of we nog genoeg water hadden.”

“De eerste dag in de woestijn zetten we na 120 km fietsen onze tent op. Er was niemand, alleen maar zand. En plots zagen we vijftig kamelen naar ons toekomen. Dat was een surreëel moment! We voelden: nu zijn we écht aan het leven.”

Enkele dagen later hoorden Marleen en Marie ’s nachts lawaai buiten. “De volle maan verlichtte de nacht. We ritsten onze tent open en zagen kuddes wilde paarden draven door de woestijn. Zo’n onverwachte gebeurtenis is een uniek moment en een herinnering voor het leven.”

Niet alleen in de woestijn werden ze door dieren verrast. “In Australië was Marie jarig. Die avond vonden we geen camping met een vrij plekje, dus besloten we te wildkamperen. Met een fles cava zaten we op het strand te toasten op de jarige, toen er plots wel twintig kangoeroes nieuwsgierig om ons heen huppelden. Dat gevoel is moelijk te beschrijven. De natuur overviel ons.”

Ook de behulpzaamheid vond Marleen hartverwarmend. “In Kazachstan fietsten we langs het water. In de buurt van enkele vissers zetten we onze tent op. Die mannen waren ontzettend vuil maar zó vriendelijk. Ze brachten ons een reeks vissen als avondeten. Die solidariteit vonden we onbeschrijflijk. Veel mensen hier thuis zijn argwanend en bang, maar we ondervonden keer op keer dat de meeste mensen deugen.”

Reizen zonder man is vanaf Bulgarije tot Kazachstan anders, merkten Marleen en Marie.
“In de Stan-landen hebben mannen een zeer dominante rol. Vooral in Oezbekistan was het wennen. Als vrouwen vielen we op. We werden gefotografeerd en gefilmd, wat Marie best intimiderend vond. Tijdens het fietsen stopte er verschillende keren een auto en stapten daar een paar mannen uit. Die bleken dan gewoon een foto van ons te willen maken. In het begin was dat wel even schrikken.”

“We zijn nooit echt bang geweest maar waren wel op onze hoede. We deden onze boodschappen bij winkeltjes waar een vrouw de shop runde, of we spraken vrouwen aan bij een kraampje. Zo voelden we ons meer op ons gemak.”

Marleen en Marie wilden eigenlijk zo weinig mogelijk gebruikmaken van het openbaar vervoer, maar op sommige momenten konden ze niet anders. “We planden vanuit Tbilisi in Georgië naar Azerbeidzjan te fietsen, maar die landsgrenzen waren gesloten. Omdat we logistiek vastzaten, namen we het vliegtuig naar Kazachstan. Het inpakken van onze fietsen voor een vliegreis was zo ongeveer het moeilijkste van de hele reis”, lacht ze.

“Bij een lokale fietsenwinkel kregen we enkele kartonnen fietsdozen om onze fietsen in te verpakken. Maar onze trekkingfietsen hadden bagagerekken vooraan en achteraan: het duurde een paar dagen om dat allemaal uit elkaar halen. En intussen vroegen we ons af: gaan we dat nog terug in elkaar krijgen…? In België zouden we waarschijnlijk een hulplijn zoeken voor zo’n klus, maar als je maar met twee bent, lukt dat ook. Met dank aan YouTube speelden we het klaar.”

Een jaar lang 24 uur per dag samen: dat kan een relatie maken of breken. Voor Marleen en Marie was het een verrijking. "We begonnen als moeder en dochter, maar onderweg werden we partners in crime." zegt Marleen. " We hebben op dat hele jaar geen vijf minuten ruzie gemaakt, er zijn nooit spanningen geweest. We vulden elkaar perfect aan en hadden dezelfde mindset. Die reis heeft onze band alleen maar versterkt."

“Vooraf dacht ik dat we soms een middag apart op pad zouden gaan, enkele uren alleen door een stad dwalen bijvoorbeeld. Maar dat hebben we nooit gedaan, we bleven altijd samen. Als we op onze fiets zaten, hadden we wel onze solo-momenten. We babbelden veel, maar vaak luisterden we een podcast. Soms reden we naast elkaar, soms wat verder uit elkaar – dan waren we alleen maar toch met twee.”

“Mijn dochter is enorm sterk uit die reis gekomen. Ze stààt er echt en durft meer, want tijdens zo’n reis moet je je mannetje staan. In het begin moest ik het voortouw nemen, maar na enkele maanden nam zij dat over. Ik zag haar groeien doorheen dat jaar. Twee dagen na onze thuiskomst had ze een sollicitatiegesprek, waar ze zonder een greintje stress naartoe ging – en die job kreeg ze. Als je zo’n reis aankan, kan je alles aan. Die girlpower is ons bijgebleven.”

Het fietsvirus laat Marleen niet los. "Ik ben nog lang niet klaar met fietsen en zou morgen opnieuw vertrekken!" Maar voorlopig blijft het bij kortere trips. Binnenkort trekt ze naar Denemarken, waar haar zoon tegenwoordig woont, om hem te bezoeken – uiteraard met de fiets.

•    Bereid je fysiek voor: “We kwamen een koppel tegen dat het romantisch vond om samen te fietsen, maar die vrouw was niet sportief en al na 20 km moe. Voor zo’n reis moet je graag fietsen en beseffen dat je het zwaar gaat hebben onderweg.”

•    Draag een ‘trouwring’ in conservatieve landen: “In Oezbekistan werden we vaak aangesproken over het feit dat we zonder mannen op pad waren. Met een nep-trouwring en het excuus ‘ze komen straks met de auto’ vermeden we vervelende vragen.”

•    Gebruik PolarSteps: “Zo kon het thuisfront onze reis volgen en hadden we achteraf een prachtig digitaal dagboek.” Je kan de volledige route en het reisverslag van Marleen en Marie op PolarSteps bekijken.